روم شرقی
روم شرقی بطور اصلی توسط تمدن یونانی و بواسطة مستعمرهنشینان در ۶۶۷ قبل از میلاد مسیح و بعد از نامگذاری پادشاه روم شرقی مستقر گردید. نام روم شرقی ترجمه یونانی کلمه Βυζάντιον است که در یونانی مدرن به صورت Βυζάντιο نوشته میشود و تلفظ بین المللی آن به صورت vi.ˈza.ⁿdjo است.
بعد از پیوستن به Pescennius Niger و موفقیتهای بدست آمده علیه Septimius Severus در ۱۹۶ بعد از میلاد مسیح شهر توسط امپراتوری روم محاصره شد و خسارات زیادی را متحمل شد. روم شرقی توسط امپراتور روم بازسازی گردید و به سرعت موفقیت پیشین آن را بدست آورد.
[ویرایش] امپراتوری روم شرقی
موقعیت سوقالجیشی روم شرقی امپراتور کنستانتین بزرگ را واداشت تا در سال ۳۳۰ روم جدید یا Constantinoupolisرا بنا نهد که پس از مرگ وی این شهر قسطنطنیه نامیده شد، در ربن یونانی به Konstantinoupolis یا Κωνσταντινούπολις معروف شد و فردی هم ادعا کرد که به وی الهام شده که شهر باید در این مکان ساخته میشدهاست. قسطنطنیه بعد از یک پیشگویی رویایی با تعیین موقعیت و جای آن در شهر بوجود آمد. نام روم جدید هیچگاه برای استفاده عمومی گفته نمیشود. امپراتوری رومی شرقی که پایتخت آن در قسطنطنیه بود بعد از سقوط امپراتوری در سال ۱۴۵۳، روم شرقی یا Byzantine یا روم شرقی جدید نامیده شد.
ترکیبی از امپریالیسم (حکومت امپراتوری) و موقعیت میتواند یک نقش بسیار مهمی را به عنوان نقطه عبوری از بین ۲ منطقه اروپا و آسیا ایفا کند و بعدها یک آهن ربا برای آفریقا و دیگران باشد به همان خوبی در دورههای تجارت و بازرگانی، فرهنگی، دیپلماسی و استراتژی در یک موقعیت استراتژیک، قسطنطنیه توانایی کنترل جاده و مسیر بین آسیا و اروپا را به عنون گذرگاهی از دریای مدیترانه به دریای سیاه دارد.
قسطنطنیه مرکز و پایتخت امپراتوری روم شرقی بودهاست و به عنون امپراتوری روم شرقی هم شناخته شدهاست. در زمانهای روم شرقی، یونانیها قسطنطنیه را نامگذاری کردند تا وقتی که او مرکز یونان بود و در بیشتر مواقع دوره روم شرقی بزرگترین دوره در اروپا بودهاست. او با چهارمین جنگ صلیبی در سال ۱۲۰۴ به تسخیر و غارت درآمد و سپس توسط امپراتوری Nicaean دوباره به تسخیر و محاصره درآمد و به اجبار تحت فرماندهی میشل سوم در سال ۱۲۶۱ درآمد.
با سقوط روم و امپراتوری روم شرقی، نام شهر به قسطنطنیه Constantinople تغییر پیدا کرد و تنها مرکزی است که مورخان در حال حاضر امپراتوری روم شرقی نام نهادند. این امپراتوری بطور روشن و واضح در مرکز فرهنگی یونان و پیروان کلیسای ارتودکس بعد از یک جدایی شرق و غرب همراه با روم بوده و توسط بسیاری از کلیساهای با شکوه و عالی مزین شدهاست. مانند حاجی صوفیه، یکی از بزرگترین کلیساهای جامع دنیا محل اقامت رئیس قسطنطنیه، راهنمای روحانی و معنوی کلیسای ارتودکس شرقی در آن جا میباشد.
[ویرایش] امپراتوری عثمانی
نوشتار اصلی: امپراتوری عثمانی
در ۲۹ ماه May سال ۱۴۵۳ سلطان محمود دوم فاتح بعد از ۳۵ سال محاصره در حالی وارد قسطنطنیه شد که توپ او یک حفره بسیار عظیم و بزرگی را در دیوارهای قسطنطنیه ایجاد کرد. (دیوارهای Theodosius دوم). استانبول سومین پایتخت و مرکز امپراتوری عثمانی در سال ۱۴۵۳ بود. بازار بزرگ و توپ خانه براساس سالها پیروزی امپراتوری عثمانی بنا شدهاست. تشکیلات مذهبی به سرمایه و صندوق ذخیرهای برای ساختن مسجدها مثل مسجد Fatih (فاتح) و همکاریهای دیگر مدارس و حمامها کمک میکنند مردم شهر توسط مخلوطی از اجبار و تشویث دوباره ساکن شدند. مردم از سراسر امپراتوری به استانبول حرکت کردند و یهودیان، مسیحیان (Christians) و مسلمانان با یکدیگر در یک جامعه بینالمللی زندگی کردند.
حکومت و فرمانروایی سلیمان یک بخش زمانی از موفقیت بزرگ هنری و سبک معماری بوده معمار sinan بسیاری از مسجدها و ساختمانهای دیگر بزرگ شهر را طراحی کرد. تا زمانیکه هنرهای عثمانی، هنر سرامیک سازی و خطاطی هم رشد و نمو کرد.
دستورات صوفی (Sufi) که در دنیای اسلامی شایع شده بود در این شهر نیز پیروان زیادی داشت که بطور فعال در تسخیر شهر همکاری داشتهاند. در طول امپراتوری عثمانی در شهر بیش از ۱۰۰ تکیه صوفی فعالیت داشتند.
بسیاری از این تکیهها امروزه به شکل مسجد در آمدهاند و بقیه به صورت موزههایی مانند تکیه Jerrahi در فیث، مساجد Ramazan Effendi, Sunbul Effendi و هم Turbes در فیث ، Galata Mevlevihane در بیوگلو ، تکیه Yahya Effendi در بشیکتاش و تکیه Bektashi در کادیکوی ، که در حال حاضر خدمات مسلمانان علوی به عنوانمکانی برای برگزاری اعیاد است. شهر از سال ۱۸۷۰ به بعد توسط ساختن پلها، احداث یک سیستم آبی مناسب، استفاده از نورهای الکتریکی و اختراع تراموای شهری و تلفنها مدرنیزه و نوین شدهاست.
[ویرایش] تاریخ جمهوری ترکیه
نوشتار اصلی: تاریخ ترکیه
زمانیکه جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ تشکیل شد پایتخت آن از استانبول به آنکارا تغییر پیدا کرد. نام شهر قسطنطنیه از کلمه 'Konstantiniyye' دولت امپراتور عثمانی باقی ماندهاست. خارج از امپراتوری بیشتر اوقات او را به عنوان (به نام) استانبول شناخته اند. در سال ۱۹۳۰ جمهوریت نام آن را به استانبول تغییر داد.
در سال ها قبل جمهوری استانبول از محبوبیت پایتخت جدید (آنکارا) چشم پوشی کرد اما بین سال های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ استانبول از نظر ساختاری تغییر زیادی کرد. جمعیت بسیار زیاد و موفقیت های اجتماعی شهر، از آثار شهر یونان میباشد، کاهش تدریجی از عواقب بعدی آن در سال ۱۹۵۵ بوده (برنامه استانبول) که بیشتر یونانی ها در ترکیه در خانههایشان زندگی میکنند.
در طول سال ۱۹۷۰ جمعیت استانبول شروع به افزایش تندی کرده به علت اینکه مردم از آناتولیا برای یافتن کار در بسیاری از کارخانههای جدید که در خارج از شهر و در نزدیکی شهر بنا شده بودند به شهرها مهاجرت کردند. این سرعت تند افزایش جمعیت باعث یک افزایش سریع در گسترش خانه دار کردن گشت. (بعضی از کیفیتهای پائین به مرگ و میر زیاد و مجروح شدن در طول زمین لرزههای مکرری که در این شهر بوقوع میپیوست منجر میشد و در گذشته بسیاری از دهکدههای دور افتاده به شهرهای بزرگ استانبول هجوم میآوردند. بسیاری از ترک هایی که به مدت ۳۰ سال و یا بیشتر در استانبول زندگی میکردند هنوز میتوانند در مناطقی دوباره جمع شوند مانند بخش های بزرگی از Pendik، Kartal ،Maltepe و دیگر نقاطی که در هنگام جوانی، زمین های سرسبزی بودند. مناطق دیگر مانند منطقه توزلا که ارزشی بیشتر از دهکدههای آرام ندارند.
در نوامبر ۲۰۰۳ بمباران استانبول در ۲ روز اتفاق افتاد که القاعده به عنوان مسئول حادثه شناخته شد.